ในการให้สัมภาษณ์กับหนังสือพิมพ์อิตาลี “รีพับบลิก้า” / “Repubblica” และ “ลาสแตมปา” / “La Stampa” สมเด็จพระสันตะปาปาฟรังซิสได้ทรงไตร่ตรองถึงความหมายของคริสต์มาสในวันนี้ และหวนคิดถึงความทรงจำอันแสนหวานในวัยเด็กของพระองค์ในบัวโนสไอเรส
โดย อาเดรียนา มาซอตติ และ ลินดา บอร์โดนี
24 ธันวาคม 2021, 11:08 น.
ในช่วงใกล้จะถึงเทศกาลคริสต์มาส สมเด็จพระสันตะปาปาฟรังซิสทรงใช้เวลาพูดคุยกับนักข่าวจากหนังสือพิมพ์รายวันของอิตาลี “รีพับบลิก้า” และ “ลาสแตมปา” ที่พระองค์ทรงไตร่ตรองถึงความสำคัญของคริสต์มาสในวันนี้ และทรงระลึกถึงความทรงจำของการเติบโตขึ้นในบัวโนสไอเรส พระองค์ทรงตรัสเกี่ยวกับสิ่งที่พระองค์ทรงชอบอ่านและกีฬาที่พระองค์ทรงโปรดปราน แต่พระองค์ยังทรงหันความสนใจไปที่ผู้ยากไร้ เด็กที่ป่วย ผู้ที่ตกเป็นเหยื่อของการทารุณกรรม และอนาคตของมนุษยชาติด้วย
ครอบครัวคริสต์มาส
• • —– ٠ ✤ ٠ —– • •
สมเด็จพระสันตะปาปาทรงตรัสว่า ครอบครัวของพระองค์ในอาร์เจนตินาเป็นประเพณีที่จะเฉลิมฉลองคริสต์มาสในเช้าวันที่ 25 ธันวาคม ที่บ้านปู่ย่าตายายของพระองค์ ครั้งหนึ่ง พระองค์ทรงตรัสว่า “เรามาถึงแล้วและคุณยายของพระองค์ยังคงทำ “คัพเพลเลตติ” / “cappelletti” (ราวีโอลี่รูปวงแหวนที่เต็มไปด้วยเนื้อ) เธอทำขึ้นด้วยมือและผลิตออกมา 400 ชิ้น เราประหลาดใจมาก! ทั้งครอบครัวของเราอยู่ที่นั่น: คุณลุงกับลูกพี่ลูกน้องก็มาด้วย” วันนี้ พระสันตะปาปาทรงตรัสว่า คริสต์มาส “เป็นเรื่องที่น่าประหลาดใจเสมอ พระเจ้าทรงเสด็จมาเยี่ยมเรา” ซึ่งเป็นความประหลาดใจที่พระองค์ทรงเตรียมพระองค์เองโดยเตรียมที่จะ “พบพระเจ้า” ทรงเผยว่าทรงชอบเพลงคริสต์มาสอย่าง “ราตรีสงัด ราตรีสวัสดิ์” / “ไซเลนต์ไนต์” / “Silent Night” และ “คุณลงมาจากดวงดาว” / “ตู ซีนดิ ดาลเล สเตล” / “Tu scendi dalle stelle” ของอิตาลี ที่พระองค์ตรัสว่าถ่ายทอด “สันติสุขและความหวัง และสร้างบรรยากาศแห่งความปีติยินดีที่พระบุตรของพระเจ้าทรงประสูติมาบนโลกเหมือนเรา สำหรับพวกเรา”
ผู้ยากไร้และเด็กที่ป่วยในความคิดของพระองค์
• • —– ٠ ✤ ٠ —– • •
ในวันคริสต์มาส พระสันตะปาปาทรงตรัสว่า ความคิดของพระองค์ไปถึงผู้ยากไร้ ซึ่งเป็นเหมือนพระเยซูที่ทรงประสูติมายากไร้ และ “ถึงทุกคนที่ถูกลืม ผู้ถูกทอดทิ้ง อย่างน้อยที่สุด และโดยเฉพาะอย่างยิ่งกับเด็กที่ถูกทารุณกรรมและตกเป็นทาส” การได้ยินเรื่องราวของผู้ใหญ่และเด็กที่อ่อนแอที่ถูกเอารัดเอาเปรียบทำให้พ่อโกรธและทำให้พ่อร้องไห้” พระองค์ทรงกล่าว นอกจากนี้ยังมีสถานที่พิเศษในใจสำหรับเด็กๆที่อยู่ในโรงพยาบาลในช่วงคริสต์มาสพระองค์ทรงกล่าวเสริม โดยสังเกตว่าไม่มีคำพูดเมื่อต้องเผชิญกับความทุกข์ทรมานของพวกเขา: “เราทำได้เพียงยึดมั่นในศรัทธา” และสำหรับพ่อแม่ของเด็กที่แข็งแรงพระองค์ทรงตรัสว่า “อย่าลืมว่าคุณโชคดีแค่ไหน” เชิญชวนพวกเขาให้ใช้เวลากับลูกหลานมากขึ้น สมเด็จพระสันตะปาปาฟรังซิสทรงยกย่องคุณหมอ แพทย์ และบุคลากรทางการแพทย์ทุกคนในโรงพยาบาล “บ่อยครั้งเราไม่ได้ตระหนักถึงความสำคัญของงานประจำวันของคุณหมอ พยาบาล และบุคลากรทางการแพทย์เหล่านี้ และเราต้องขอบคุณพวกเขาแต่ละคน”
การเล่นฟุตบอลเป็นผู้รักษาประตู หนังสือที่ทรงรัก
• • —– ٠ ✤ ٠ —– • •
จำได้ว่าเมื่อไม่กี่วันก่อนพระองค์ทรงอายุ 85 ปี สมเด็จพระสันตะปาปาฟรังซิสทรงตอบคำถามว่าพระองค์เคยฉลองวันเกิดของพระองค์ตอนยังเป็นเด็กอย่างไร “มันเป็นงานปาร์ตี้สำหรับทั้งครอบครัว” พระองค์ทรงกล่าว “มารดาของพ่อเคยทำช็อกโกแลตร้อนที่หนามาก” ดีที่สุดในช่วงวัยเด็กของพระองค์ พระองค์ทรงตรัสว่า กำลังเล่นฟุตบอลในจัตุรัสใกล้บ้านของพระองค์กับเด็กในละแวกบ้านทั้งหมด บ่อยครั้งที่ลูกบอลทำจากผ้าขี้ริ้ว “เปโลตา เด ตราโป” / “pelota de trapo” ซึ่งกลายเป็นสัญลักษณ์ของวัฒนธรรมในอาร์เจนตินาในขณะนั้น พระองค์ทรงตรัสว่าพระองค์ไม่ค่อยเก่งนักและยังคงรักษาบทบาทผู้รักษาประตูไว้ซึ่งพระองค์ทำดีที่สุดแล้ว “การเป็นผู้รักษาประตูคือโรงเรียนชีวิตที่ยอดเยี่ยมสำหรับพ่อ ผู้รักษาประตูต้องพร้อมที่จะตอบสนองต่ออันตรายที่อาจมาจากทุกด้าน…” เด็กหนุ่ม ฆอร์เก้ มาเรีย แบร์โกกลิโอ (Jorge Maria Bergoglio) ก็เล่นบาสเก็ตบอลเช่นกัน ครอบครัวของเขาให้ความสำคัญกับการอ่าน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ทรงเผยว่า บิดาของพระองค์เป็นนักอ่านตัวยง หนังสือบางเล่มที่ช่วยพระองค์ได้มากที่สุดในการพัฒนาและเติบโตของพระองค์คือ “หัวใจ” / “คัวโอเร่” / “Cuore” โดย เอ็ดโมโด เดอ อิมิชี่ / Edmondo De Amicis นวนิยายของ ฆอร์เก ลุยส์ บอร์เกส / Jorge Luis Borges และ เฟดอร์ ดอสโตเยฟสกี / Fëdor Dostoevskij และบทกวีของ ฟรีดริช โฮลเดอร์ลิน / Friedrich Hölderlin นอกจากนี้ “คู่หมั้น” / “เดอะ บิทรอธด” / “The Betrothed” และ “เรื่องตลกศักดิ์สิทธิ์” / “ดีวีนากอมเมเดีย” / “Divine Comedy” ซึ่งบิดาของพระองค์จะท่องข้อความบางตอนด้วยใจ “จากเขาที่พ่อได้ยินข้อเหล่านี้เป็นครั้งแรก: “พระมารดาพรหมจารี ธิดาของพระบุตรของพระองค์ ผู้อ่อนน้อมถ่อมตนและสูงส่งกว่าสิ่งมีชีวิตอื่นๆทั้งหมด ขีดจำกัดของคำแนะนำนิรันดร์ พระองค์ทรงเป็นผู้ทรงสูงส่งดังกล่าวแก่ธรรมชาติของมนุษย์ ซึ่งผู้สร้างไม่ได้ดูหมิ่นที่จะสร้างตัวขึ้นเอง” และบทเพลงศักดิ์สิทธิ์ที่สามจาก อินเฟอร์โน / Inferno: “ความหวังทั้งหมดละทิ้งเจ้าที่เข้ามาที่นี่” ในขณะเดียวกันมารดาก็จะบอกลูกๆของเธอเกี่ยวกับโอเปร่าที่ออกอากาศทางวิทยุและพาเราไปที่โรงละคร การอ่าน พระสันตะปาปาฟรังซิสทรงตรัสว่า “เป็นการเสวนากับตัวหนังสือเอง เป็นช่วงเวลาแห่งความสนิทสนมที่ทั้งทีวีและแท็บเล็ตไม่สามารถให้ได้”
การสัมผัสแห่งความคิดถึงแต่ไม่เศร้าโศก
• • —– ٠ ✤ ٠ —– • •
การสนทนายังคงดำเนินต่อไปด้วยคำถามที่นำพระสันตะปาปาฟรังซิสกลับมาในวันนี้: พระองค์ทรงมีความคิดถึงในวัยเยาว์หรือไม่? บางครั้ง สมเด็จพระสันตะปาปายอมรับว่า ทรงระลึกถึงช่วงเวลาดีๆเช่น เมื่อพระองค์อายุ 16 ปี ตามธรรมเนียมในอาร์เจนตินา และทรงสวมกางเกงขายาวเป็นครั้งแรก – เหมือนได้เข้าสังคม – และได้เห็นอารมณ์ของมาเรีย คุณยายของพระองค์ ในการเห็นพระองค์เช่นนั้น คุณย่าโรซ่า “เป็นคนสงวนตัวมาก พูดน้อย แต่เข้าใจทุกอย่าง” พ่อคิดถึงช่วงเวลาที่พ่ออาศัยอยู่กับพวกเขาและปู่ย่าตายายของพ่อ พระองค์ตรัส แต่ “ความเศร้าโศกไม่ได้มาหาพ่อ” และทรงกล่าวเสริมว่า: “อาจเป็นเพราะภูมิหลังส่วนตัวของพ่อ พ่อจึงไม่อนุญาตให้ตัวเองจมอยู่กับมัน อาจเป็นเพราะพ่อได้บุคลิกของพ่อจากมารดาที่มองไปข้างหน้าอยู่เสมอ” ในบรรดาคนที่พระองค์ทรงบอกว่าคิดถึงมากที่สุดคือพี่น้องสามคนของพระองค์ ซึ่งพระองค์ทรงคิดถึงด้วยความสงบ และจินตนาการว่าพวกเขา “อยู่ในความสงบ”
วันที่เริ่มตอนตีสี่
• • —– ٠ ✤ ٠ —– • •
เมื่อถามถึงสุขภาพปัจจุบันของพระองค์หลังการผ่าตัดที่โรงพยาบาล เจเมลลี / Gemelli ในฤดูร้อน สมเด็จพระสันตะปาปาทรงมั่นใจว่าพระองค์สบายดีมาก “ว่าพระองค์ทรงสามารถเดินทางได้หลายครั้ง” และทรงวางแผนที่จะดำเนินการอื่นๆ “ถ้าพระเจ้าประสงค์ในปี 2022” พระองค์ทรงอธิบายวันปกติของพระองค์ด้วยจังหวะที่ไม่เปลี่ยนแปลง: “พ่อมักจะตื่นนอนตอนตี 4 และเริ่มสวดภาวนาทันที จากนั้นพ่อก็ทำตามพันธกรณีและการนัดหมายต่างๆ พ่ออนุญาตให้ตัวเองนอนพักกลางวันช่วงสั้นๆหลังอาหารกลางวันเท่านั้น”
อนาคตของเราขึ้นอยู่กับความสามัคคีในทุกระดับ
• • —– ٠ ✤ ٠ —– • •
บทสัมภาษณ์นี้ปิดท้ายด้วยสมเด็จพระสันตะปาปาที่ทรงมองดูอนาคตของมนุษยชาติที่ได้รับบาดเจ็บจากโรคระบาดใหญ่นี้ จากความขัดแย้งและการแบ่งแยก พระองค์ทรงกล่าวว่าอนาคตจะขึ้นอยู่กับว่า “เราจะสร้างหรือสร้างใหม่ด้วยกัน” เพราะเราจะรอดได้ก็ต่อเมื่อเรามุ่งมั่นที่จะเป็นพี่น้องกันถ้วนหน้า “อย่างไรก็ตาม นี่หมายความว่าประชาคมระหว่างประเทศ พระศาสนจักร – เริ่มจากสมเด็จพระสันตะปาปา – สถาบัน ทุกคนที่มีความรับผิดชอบทางการเมืองและสังคม และพลเมืองทุกคน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในประเทศที่ร่ำรวยที่สุด จะไม่ลืมและต้องไม่ลืมผู้ที่อ่อนแอที่สุด ภูมิภาคและผู้คนที่เปราะบางและไม่มีที่พึ่งที่สุด ผู้ที่ตกเป็นเหยื่อของความเฉยเมยและความเห็นแก่ตัว” นี่คือคำภาวนาของพ่อ พระสันตะปาปาฟรังซิสทรงกล่าว “พ่อภาวนาขอให้คริสต์มาสนี้ พระเจ้าจะทรงบันดาลใจให้มีความเอื้ออาทรและเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกันมากขึ้นบนโลก” ในการกระทำที่เป็นรูปธรรม โดยสรุป พระองค์ได้ทรงแสดงความหวังว่า “คริสต์มาสจะอบอุ่นหัวใจของผู้ที่ทนทุกข์ และเปิดใจและเสริมกำลังของเรา เพื่อให้พวกเขาเผาไหม้ด้วยความปรารถนาที่จะช่วยเหลือผู้ที่ต้องการความช่วยเหลือมากที่สุด”
++++++++++
ฟ. วีระ อาภรณ์รัตน์ แปล